Veel te winnen bij de behandeling van patiënten met beenlymfoedeem na kanker

Bowman C. Journal of Cancer Survivorship 2021, met een vertaalslag van Tom Zee, fysiotherapeut

De gevolgen van armlymfoedeem na borstkanker zijn veelvuldig bestudeerd, maar over lymfoedeem in de benen na kanker is veel minder bekend. Wat zijn de ervaringen van patiënten met beenlymfoedeem? Hoe voelen zij zich? Wat weten zij over hun aandoening, en wat vinden zij van de behandeling? En hoe kijken zorgverleners naar deze patiënten? Canadese wetenschappers interviewden patiënten en zorgverleners om daar achter te komen. Lees hier wat zij ontdekten.

Vermindert trainen neuropathische klachten veroorzaakt door chemotherapie?

Lin W. Support Care Cancer 2021, met een vertaalslag van dr. Martijn Stuiver, fysiotherapeut en klinisch epidemioloog

Perifere neuropathie komt veel voor bij patiënten die vanwege kanker chemotherapie krijgen. Heeft training hier een positieve invloed op? En zo ja, welke oefeningen zijn dan het meest geschikt? Taiwanese onderzoekers combineerden gegevens uit vijf studies in een meta-analyse. Hun conclusies lees je in dit NPi-service referaat.

Manuele lymfedrainage bij patiënten met lymfoedeem

Thompson B. Journal of Cancer Survivorship 2021, met een vertaalslag van Tom Zee, fysiotherapeut

Wat weten we op dit moment over de effectiviteit van manuele lymfedrainage bij patiënten met lymfoedeem? Australische wetenschappers voerden een systematische review uit om deze vraag te beantwoorden. Wil je weten wat de huidige stand van zaken is? Lees dan het referaat!

Literatuurlijst 2021-3

Hier vindt u de meest recente literatuurlijst met daarin open-access studies en internationale publicaties binnen het thema Lymfologie en oncologie.

Eerdere referaten en literatuurlijsten zijn te vinden in het referaten-archief.

NIEUW - Webcast: Therapie bij lymfoedeempatiënten

Duur: 53:30 min | Spreker: Tom Zee

Tom Zee, fysiotherapeut en cursusleider bij de NPi-opleiding Oedeemfysiotherapie, neemt in deze webcast een aantal recente wetenschappelijke studies onder de loep. Hij bespreekt wat de wetenschap vermeldt over de effectiviteit van manuele lymfdrainage, compressietherapie en oefentherapie. Daarbij onderscheidt hij verschillende soorten compressiematerialen en technieken, en uiteenlopende oefenvormen. Ook staat hij stil bij de rol van voorlichting, leefstijl en zelfmanagement bij de behandeling van lymfoedeempatiënten.

Eerdere webcasts zijn te vinden in het webcast-archief.

Webinar 'Fit aan de start bij een oncologische behandeling'

Na dit webinar ben je op de hoogte van de ontwikkelingen die in Nederland gaande zijn op het gebied van prehabilitatie van oncologische patiënten voorafgaand aan de medische behandeling en weet je uit welke elementen een prehabilitatieprogramma bestaat. Tevens weet je na dit webinar welke invloed het bevorderen van fysieke fitheid heeft op het verloop en de duur van een ziekenhuisopname en hoe prehabilitatie is in te passen in de usual care.

Kanker kwam in middeleeuwen veel vaker voor dan gedacht

Eerdere studies wezen uit dat minder dan 1 procent van de middeleeuwers bij overlijden kanker had. Een grove onderschatting, zo blijkt nu uit onderzoek met CT-scanners.

Masterclass ‘Beweegprogramma prostaatkanker’

Het Antoni van Leeuwenhoek en de Hogeschool van Amsterdam ontwikkelden in het Next 2.0 project een handreiking voor fysiotherapeuten voor het voorschrijven van beweging voor mannen met prostaatkanker, rekening houdend met hun specifieke gezondheidsrisico’s en problemen. In de nieuwe NPi-masterclass ‘Beweegprogramma prostaatkanker’ worden de achtergronden, inhoud en toepassing van deze handreiking besproken en geoefend. Zo kunnen oncologisch geschoolde fysiotherapeuten zich goed voorbereiden op het begeleiden van beweegprogramma’s voor mannen met prostaatkanker.

Prehabilitatie: Zo fit mogelijk de operatie in

In de sportzaal van het Jeroen Bosch Ziekenhuis trapt een groep oudere patiënten stevig door op de pedalen van hun hometrainer. Hun doel? Zo fit mogelijk hun oncologische operatie ingaan. Want een zware operatie ondergaan is topsport.

Vaardigheidstraining oedeemtherapie

De ‘Vaardigheidstraining oedeemtherapie’ is gericht op het verbeteren van de sensomotorische vaardigheden van oedeemfysiotherapeuten. De nadruk ligt op het aanbrengen van compressie door middel van zwachtels en manuele lymfedrainagetechnieken. De cursus is bedoeld voor therapeuten die de technieken uit de opleiding ‘Oedeemfysiotherapie’ (voorheen: Basiscursus ‘Therapeutische lymfedrainage en oedeemtherapie’) willen opfrissen en verbeteren.

Status Comprehensive Cancer Center voor Maastricht UMC+

Het Maastricht UMC+ Oncologie Centrum en onderzoeksinstituut GROW van de Universiteit Maastricht zijn samen door de Europese Organisatie van Kanker Instituten (OECI) erkend als Comprehensive Cancer Center. Het MUMC+ is het eerste umc en na het Antoni van Leeuwenhoek in Amsterdam het tweede ziekenhuis in Nederland met deze prestigieuze certificering.

Minder borstkankerdiagnoses vroeg in de pandemie

Tijdens de eerste covid-19-golf is de diagnose ‘borstkanker’ in Nederland circa 1150 keer minder gesteld dan in eenzelfde periode vóór de pandemie. Toch zagen de onderzoekers die de Nederlandse borstkankercijfers analyseerden niet alleen maar negatieve effecten: er werden met name minder patiënten gediagnosticeerd met borstkanker in een vroeg stadium en de patiënten die wél een diagnose kregen, konden ondanks de beperkingen snel worden behandeld (J Hematol Oncol. 2021;14:64).

Nieuw hulpmiddel laat bestraling baarmoederhalskanker optimaal aansluiten op patiënt

Hoe geef je een patiënt met baarmoederhalskanker de best passende behandeling? Apparatuur zoals de Geneva applicator biedt een antwoord op die vraag. Als eerste medisch centrum in Europa gebruikt het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) dit nieuwe instrument voor inwendige bestraling.

Lipoedeem: diagnostiek en behandeling.

In deze cursus leer je als oedeemfysiotherapeut een analyse te maken van het persoonlijke beweegprobleem van een cliënt met lipoedeem met gebruikmaking van de daartoe geëigende klinimetrie. Na deze cursus ben je in staat om een behandeling op maat te bieden aan cliënten met lipoedeem, gebaseerd op de aanpak volgens het Chronic Care Model, binnen een geïntegreerde multidisciplinaire aanpak. Bekijk ook de korte videotrailer.

Kankerpatiënt informeren over neuropathie loont

Twee derde van de (ex-)kankerpatiënten die tijdens of na hun kankerbehandeling last krijgt van neuropathie ervaart pijn of klachten aan zowel handen als voeten. Dat kan grote impact hebben op het dagelijks leven. Als mensen met kanker voorafgaand aan hun behandeling worden geïnformeerd over neuropathie, ervaren zij minder vaak beperkingen en meer begrip van hun omgeving.

Meten en testen in de oncologische praktijk

In deze tweedaagse cursus leer je om afgewogen keuzes te maken uit testen voor fysieke eigenschappen van oncologische cliënten en leer je deze testen op een betrouwbare en verantwoorde wijze uit te voeren. Tevens kun je na deze cursus de verkregen meetgegevens op adequate wijze interpreteren ten behoeve van de diagnostiek, evaluatie en trainingsbegeleiding van oncologische patiënten.

Zorgen over borstkankerscreening op ‘Dag van de Preventie’

Het bevolkingsonderzoek borstkanker kampt al langere tijd met problemen. Dit komt onder andere door een tekort aan screeningslaboranten. Eerder dit jaar besloot demissionair staatssecretaris Paul Blokhuis (VWS) om de intervaltijd van de screening landelijk te verlengen van twee naar drie jaar.

Kankerpatiëntenorganisatie: meer aandacht voor zenuwklachten

Er moet meer aandacht komen voor zenuwklachten bij de behandeling van kankerpatiënten. Dat stelt de Nederlandse Federatie van Kankerpatiënten (NFK). Door de behandeling, zoals chemotherapie, of de kanker kunnen een of meerdere zenuwen niet goed meer werken. Dit kan leiden tot klachten of prikkelingen of tinteling of een doof of veranderd gevoel.

“Een revolutie is nodig om wetenschap dichter bij de kankerpatiënt te brengen”

Op vrijdag 16 april houdt prof. dr. Marije van der Lee haar oratie ‘Wat werkt voor wie in de psycho-oncologie?’ aan Tilburg University. Van der Lee schetst hierin de kloof tussen wetenschappelijk onderzoek en de klinische praktijk.

Bewegingsvoorbereiding, een essentieel onderdeel binnen de functionele training van oncologische patiënten

Op zaterdag 30 oktober 2021 verzorgen prof. Kerri Winters-Stone en Kimi Daniels van de Oregon Health and Science University (USA) de nieuwe masterclass ‘Movement preparation: an essential component to improve the success of functional training in cancer survivors’. Tijdens deze masterclass breken ze een lans voor het opnemen van een ‘bewegingsvoorbereidingsfase’ binnen de functionele training van oncologische patiënten en demonstreren ze hoe je deze fase met succes kunt implementeren in de praktijk.

AI-analyse moet pancreaskanker beter behandelbaar maken

Het Europese PANCAIM-consortium, gecoördineerd door het Radboudumc, gaat AI gebruiken om nieuwe kennis te genereren uit bestaande genetische, pathologische en radiologische informatie van duizenden patiënten. Die kennis moet leiden tot een vroegere opsporing, een betere prognose en langere overleving van patiënten met pancreaskanker.

De rol en behandeling van het fasciale systeem bij oncologische patiënten met lymfoedeem

Op dinsdag 2 november 2021 organiseert het NPi voor oedeemfysiotherapeuten en oncologisch geschoolde fysiotherapeuten de nieuwe masterclass ‘The role and treatment of the fascial system as a part of lymphedema treatment in cancer patients’. In deze masterclass wordt door Tiina Lahtinen-Suopanki, (oedeem)fysiotherapeut uit Helsinki, gedemonstreerd hoe je de behandeling van fascia een plaats kunt geven binnen de behandeling van oncologische patiënten met lymfoedeem en littekens.

Behandeling kanker kan efficiënter

Nederlandse ziekenhuizen kunnen tientallen miljoenen euro’s besparen op dure kankermedicijnen als ze die slimmer gebruiken. Dat blijkt volgens de Volkskrant uit de ervaringen in het Rotterdamse Erasmus MC, waar jaarlijks 7 miljoen euro wordt bezuinigd door medicijnen anders toe te dienen, op maat te doseren en minder vaak weg te gooien. Ook de patiënt (minder bijwerkingen, minder vaak naar het ziekenhuis) en het milieu (tienduizenden infuuszakken minder) profiteren daarvan.

Blog: Lymfoedeem is meer dan een restklacht na kankerbehandeling

Lymfoedeem is voor veel fysiotherapeuten een ver-van-mijn-bed-show, dat geldt vooral voor de aangeboren variant: primair lymfoedeem. Maar herkenning en behandeling van overmatig vocht is essentieel om complicaties en mobiliteitsproblemen te voorkomen. In dit blog lees je meer over lymfoedeem en waarom kennis hierover ook voor kinderfysiotherapeuten van wezenlijk belang is.

Cursus ‘Lymfe-casuïstiek’: klinisch redeneren bij patiënten met lymfoedeem

De nascholingsdag ‘Lymfe-casuïstiek’ draagt bij aan de verbetering van het klinisch redeneren en het beredeneerd handelen door oedeemfysiotherapeuten bij patiënten met lymfoedeem. Aan de hand van casuïstiek wordt besproken wat voor de betreffende patiënten de meest geëigende, doelmatige en doeltreffende zorg is die door de oedeemfysiotherapeut kan worden geboden.