NPi-service Lymfologie en oncologie

Oefentherapie en monitoring volstaan om borstkankergerelateerd lymfoedeem te voorkomen

De meest voorkomende behandeling voor borstkankergerelateerd lymfoedeem is ‘complex decongestive therapy’: een combinatie van manuele lymfedrainage, oefeningen, het gebruik van compressiemateriaal en voorlichting. In de praktijk kan het echter een uitdaging zijn om al deze elementen tegelijk toe te passen – zeker als iemand ook chemotherapie krijgt. Chileense wetenschappers onderzochten of oefentherapie in combinatie met maandelijkse monitoring en voorlichting voldoende was om lymfoedeem te voorkomen. Je leest hun bevindingen in dit referaat!

- Arch Phys Med Rehabil. 2025, Ramírez-Parada et al.
- Willem-Paul Wiertz MSc, prof. dr. Nele Devoogdt
-> Lees in PDF

De rol van lichaamsbeweging in oncologische zorg: Wat ervaren patiënten?

Lichaamsbeweging heeft bewezen voordelen voor mensen die behandeld worden voor kanker, maar toch blijft de naleving van beweegadviezen een grote uitdaging. Hoe ervaren patiënten dit eigenlijk zelf en wat belemmert en motiveert ze? Lees snel verder tot welke bevindingen Britse onderzoekers kwamen in een literatuurstudie en welke aanbevelingen zij doen voor de integratie van beweeginterventies in de oncologische zorg.

- Support Care Cancer 2024, Finch et al.
- Maarten van Egmond PhD, Rachel van Egeraat-Verbeek
-> Lees in PDF

One-size-fits-all? Niet bij krachttraining voor patiënten met borstkanker!

Het is bekend dat weerstandstraining tal van voordelen biedt voor patiënten met borstkanker, maar de effecten ervan worden beïnvloed door een complex netwerk van factoren, wat leidt tot verschillen in individuele reacties. Is er veel variatie in trainingsprogressie? En stagneert de vooruitgang na een bepaald aantal sessies? Wat betekent dit dan voor de optimale trainingsaanpak? Op deze vragen krijg je in dit NPi-servicereferaat antwoord. Lees snel verder hoe we volgens Duitse onderzoekers weerstandstraining effectiever kunnen maken voor patiënten met borstkanker.

- Support Care Cancer 2024, Koeppel et al.
- Maarten van Egmond PhD, drs Benno van Tol
-> Lees in PDF

NIEUWE PODCAST: 'Optimaal voorbereid: preoperatieve training bij blaaskanker'

Preoperatieve training is haalbaar, veilig en mogelijk effectief bij patiënten die vanwege blaaskanker een totale blaasverwijdering ondergaan. In deze podcast hoor je hoe begeleide oefeningen de fysieke en mentale gezondheid van deze patiënten kunnen verbeteren en mogelijk de negatieve effecten van de operatie kunnen verminderen.

-> Log in en luister

Nieuwe e-learning 'Twee nieuwe inzichten over compressietherapie bij armlymfoedeem na borstkanker'

Deze e-learning gaat over twee recente inzichten op het gebied van compressietherapie bij mensen met borstkanker-gerelateerd lymfoedeem van de arm. Is het voor alle patiënten met mild armlymfoedeem zinvol om vroeg te beginnen met compressietherapie? En kun je armlymfoedeem verminderen door ‘s nachts compressie toe te passen?

- 2 accreditatiepunten
- 25 euro of gratis* voor KNGF-leden en Keurmerktherapeuten
-> Bestel direct

E-learning 'Trainen tijdens chemotherapie'

In deze e-learning staat training tijdens chemotherapie centraal. Wat zijn de voordelen van trainen tijdens chemotherapie? Wie heeft daar het meeste baat bij? En welke trainingsvormen kies je?
- 2 accreditatiepunten (KNGF en Keurmerk)
- 25 euro of gratis* voor KNGF-leden en Keurmerktherapeuten
-> Bestel direct

Open access

Evaluating the effects of lymphoedema management strategies on functional status and health-related quality of life following treatment for head and neck cancer: a systematic review
-> Journal of Cancer Survivorship

Literatuurlijst 2025-3

Relevante studies, baanbrekende onderzoeken en nieuwe inzichten.

-> Bekijk in PDF

4 op de 10 Nederlanders denkt dat zonnebrandcrème huidkanker veroorzaakt

De zomer begint op zaterdag 21 juni, en dat merken we al aan de hoge zonkracht en de tropische temperaturen die in aantocht zijn. Smeer je je niet in met zonnebrandcrème, dan kan je huid binnen tien tot vijftien minuten verbranden. Insmeren dus. Toch zijn er grote zorgen bij gezondheidsexperts, omdat 45 procent van de Nederlanders denkt dat zonnebrand juist huidkanker veroorzaakt in plaats van voorkomt.

Studie die glyfosaat linkt aan kanker binnenkort beoordeeld

Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) gaat op korte termijn een internationaal onderzoek beoordelen waarin een duidelijk verband wordt gelegd tussen blootstelling aan het middel glyfosaat en diverse vormen van kanker bij proefdieren. Dat gebeurt op verzoek van het ministerie van Landbouw.

Vrees voor verhoogde kans op kanker door vliegtuiguitstoot, organisaties willen onderzoek

Bestaat er een link tussen de blootstelling aan de uitstoot van vliegtuigen en een verhoogde kans op kanker? Dat wil een grote groep organisaties uitzoeken. In een brief aan de Tweede Kamer is daarom een verzoek tot onafhankelijk onderzoek gedaan. De initiatiefnemers willen dat de gezondheid van werknemers op en rond Schiphol serieus genomen wordt. De organisaties schrijven in de brief: "Platformwerkers willen weten hoe groot de kans op kanker is, wanneer ze werken in de vliegtuiguitstoot. Nu leven ze in onzekerheid. Dat leidt tot onrust en druk op de platformwerkers en hun dierbaren."

Artsen eisen dat Snapchat optreedt tegen illegale vapehandel

De Stichting Rookpreventie Jeugd eist van Snapchat dat het meer doet om de verkoop van vapes tegen te gaan. In een brief aan het platform roept de stichting hiertoe op samen met Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), het Antoni van Leeuwenhoek-ziekenhuis, KWF Kankerbestrijding, het Longfonds en de Hartstichting. Vapes met een smaakje zijn al ruim een jaar verboden in Nederland, maar op Snapchat zijn nog steeds dealers actief.

Lichaamsbeweging verkleint de kans om te overlijden aan darmkanker op spectaculaire wijze

Een stevige wandeling van 45 minuten, vier keer per week. Het klinkt simpel, maar voor darmkankerpatiënten kan dit het verschil tussen leven en dood betekenen. Een grootschalig internationaal onderzoek heeft aangetoond dat gestructureerde beweging de overlevingskansen van kankerpatiënten spectaculair verbetert.

Borstkankermedicijn vergoed voor grotere groep patiënten

Zorginstituut Nederland adviseert om het medicijn Enhertu® te vergoeden voor een grotere groep mensen met borstkanker. Wel moet de vraagprijs van de fabrikant fors omlaag concludeert het Zorginstituut.

Artsen bezorgd om misinformatie over onbewezen kankerbehandelingen – met soms fatale gevolgen

Kankerexperts waarschuwen voor de groeiende invloed van misleidende informatie over alternatieve behandelingen, zoals koffieklysma's en sapdiëten. Deze onbewezen methoden worden online gepromoot als 'wondermiddelen', maar kunnen patiënten ertoe aanzetten effectieve medische behandelingen te vermijden, met mogelijk fatale gevolgen. Ook in Nederland herkennen artsen het probleem.

Oncologienetwerk ONZ concentreert operaties voor longkanker

Patiënten met longkanker die een operatie nodig hebben, worden vanaf nu in Medisch Spectrum Twente (MST) geopereerd door chirurgen uit de verschillende ziekenhuizen van het oncologienetwerk ONZ. Het gaat om ongeveer 120 ingrepen per jaar. De onderzoeken, afspraken met de arts en niet-operatieve behandelingen blijven, waar mogelijk, plaatsvinden in het ziekenhuis dicht bij de patiënt.

Deze simpele gewoonte kan misschien je leven redden als je kanker hebt gehad

Wetenschappers hebben ontdekt dat bewegen effectiever zou kunnen zijn dan medicijnen bij het voorkomen van terugkeer van kanker. Een gestructureerd bewegingsprogramma verlaagt de kans op overlijden met maar liefst 37 procent, blijkt uit hun studie. Het onderzoek, uitgevoerd onder 889 patiënten met darmkanker, toonde aan dat begeleide beweging na behandeling de kans op herval of nieuwe kanker met 28 procent vermindert. Het risico op overlijden daalde zelfs met 37 procent.

Vaccin maakt verborgen longkankercellen weer zichtbaar voor afweersysteem

Wetenschappers van het LUMC, Erasmus MC en Oncode Institute hebben een vaccin ontwikkeld tegen niet-kleincellige longkanker. Het vaccin maakt longkankercellen die ontsnapt zijn aan het immuunsysteem weer zichtbaar. Het resultaat van de eerste test bij patiënten is hoopvol: het vaccin is veilig en activeert het immuunsysteem. Het nieuwe vaccin omzeilt een probleem bij de behandeling van uitgezaaide niet-kleincellige longkanker. In dat stadium kunnen patiënten immuuntherapie krijgen, maar die behandeling slaat niet altijd aan. Dat komt doordat de kankercellen zichzelf onzichtbaar maken voor het afweersysteem. Ze worden daardoor resistent tegen de immuuntherapie.

Oproep: Welke PSF wil workshop verzorgen op het congres van de NVFL?

Weer een mooie samenwerking op komst met de Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie binnen de Lymfologie en Oncologie (NVFL)! Wij zoeken een PSF die een workshop wil verzorgen op dit congres op 22 november. Ook zal er aandacht zijn voor de rol van de psychosomatisch fysiotherapeut binnen het oncologietraject. 📢 Ken jij of ben jij een collega PSF met kennis en kunde op gebied van oncologie? Wil je graag je kennis delen met collega’s en vind je het een uitdaging om een workshop te geven? Geef dit dan door via: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. (opent in nieuw tabblad).

Huidkanker treft mannen en vrouwen op andere plekken op hun lichaam. En het aantal gevallen blijft stijgen

Mannen en vrouwen ontwikkelen huidkanker vaak op verschillende plekken van hun lichaam, zo blijkt uit nieuw onderzoek. Ondertussen stijgt het aantal gevallen van melanoom dit jaar opnieuw. Volgens een analyse van Cancer Research UK (CRUK) wordt bij vier op de tien mannen huidkanker gevonden op de romp – denk aan de rug, borst en buik.

Advies Gezondheidsraad: Styreen als kankerverwekkende stof

De Gezondheidsraad heeft een nieuw advies uitgebracht over styreen. Belangrijke informatie voor de praktijk! Het bestuur van de NVBF voorziet de leden graag van achtergrondinformatie voor het uitvoeren van hun werkzaamheden. Vandaar dat wij het advies van de Gezondheidsraad toegankelijk willen maken. Zie de beide documenten.

Niet zorgverzekeraar, maar arts beslist voortaan over borstreconstructie

Volumenormen verbeteren prostaatkankerzorg

Sinds er per 2014 volumenormen gelden voor prostaatkankeroperaties (radicale prostatectomieën) zijn de uitkomsten verbeterd, blijkt uit een landelijke studie van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) op basis van gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie. In 2014 waren minimaal twintig operaties per ziekenhuis de norm, in 2018 werd dat vijftig en een jaar later honderd. Door deze aanscherping daalde het aantal ziekenhuizen dat de operaties uitvoerde van veertig in 2014 naar veertien in 2022. Tegelijkertijd nam het aantal operaties per opererend ziekenhuis toe van 85 naar 189 per jaar (mediaan).

Gordelroos-vaccin gratis, ook geld voor borstkankerscreenings

Het vaccin tegen gordelroos wordt voor 60-plussers opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma. Bronnen laten aan de politieke redactie van RTL Nieuws weten dat dat wordt afgesproken in het nieuwe zorgakkoord. Ook wordt geld gereserveerd om in de toekomst screenings voor vrouwen met dicht borstweefsel te regelen.

Als je op deze plaats een vlek hebt, kan dat wijzen op agressieve vorm van huidkanker

Een donkere verkleuring onder je nagel kan onschuldig lijken, maar artsen waarschuwen dat het een teken kan zijn van een zeldzame maar gevaarlijke vorm van melanoom. Deze vorm van huidkanker, bekend als subunguaal melanoom, ontstaat onder de nagels en wordt vaak te laat opgemerkt omdat mensen er niet op bedacht zijn. Het verraderlijke aan deze kankersoort is dat hij niets te maken heeft met blootstelling aan de zon. De aandoening kan iedereen treffen, ongeacht leeftijd of etnische achtergrond. Meestal manifesteert het zich als een bruine streep of verkleuring onder de nagel.

Verkorte MRI voor borstkankerscreening kan nóg korter

Vrouwen met dicht borstweefsel hoeven maar enkele minuten onder de MRI-scanner om borstkanker op te sporen. Dat is de belangrijkste conclusie van het onderzoek van Sophie van Grinsven e.a., dat deel uitmaakt van de Nederlandse DENSE-studie. Eén op de acht Nederlandse vrouwen heeft extreem dicht borstweefsel. Op de standaardmammografie is borstkanker in die gevallen moeilijker te zien, omdat het tumorweefsel lastig van het klierweefsel te onderscheiden is. Bovendien is bij vrouwen met extreem dicht klierweefsel het risico op borstkanker minstens tweemaal zo groot als bij vrouwen met gemiddeld dicht weefsel. Artsen pleiten daarom al jaren voor aanvullende MRI-screening voor deze groep.

Suiker als medicijn de omgekeerde wereld? Nee hoor, het kan helpen in de strijd tegen kanker

Suiker als medicijn, het is niet het eerste waar je aan denkt, toch is dat precies waar scheikundige Peter Moons van de Radboud Universiteit zich mee bezighoudt.

Koninklijke opening onderzoekscentrum: knappe koppen bundelen krachten voor betere behandelingen

Vandaag, 14 mei, opende niemand minder dan koningin Máxima het gloednieuwe Research & Diagnostiek Centrum (RDC) Adore. Met dit initiatief van Amsterdam UMC begint een nieuw hoofdstuk in de aanpak van kanker en hersenziekten. Voor het eerst werken kanker- en neurowetenschappers structureel samen, onder één dak, met één duidelijk doel: sneller tot betere, betaalbare en gepersonaliseerde behandelingen komen voor de patiënt.

Aantal jongvolwassenen met kanker neemt toe, vooral vrouwen getroffen

Er is een duidelijke stijging te zien in het aantal jongvolwassen met kanker, blijkt uit nieuwe cijfers van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL). Opvallend is dat onder jonge mensen een stuk meer vrouwen kanker krijgen, terwijl over de algehele populatie juist meer mannen met de ziekte te maken krijgen. Vorig jaar kregen bijna 4200 mensen van 18 tot en met 39 jaar te horen dat ze kanker hebben. 35 jaar geleden ging het nog om zo'n 3100 mensen in deze leeftijdscategorie. Meer gevallen, terwijl het aantal jongvolwassenen in die tijd is afgenomen.